حرکت به سوی مجازی‌سازی کامپیوترهای رومیزی یا دسکتاپ در چند سال اخیر و آینده با شدت و شتاب بیشتری برخوارد بوده و خواهد بود. دلیل اصلی این شتاب نیاز سازمان‌ها در انعطاف‌پذیر ساختن محل کار کارکنان و همچنین در دسترس قراردادن ابزارهای کار در هر مکان، با هر وسیله و در هر زمانی برای سرعت بخشیدن به فعالیت‌ها است. در این مسیر یکی از نقاط ضعف پذیرش مجازی‌سازی دسکتاپ عدم دانش کافی یا آموزش و یادگیری این راهکار است. بهتر دیدم در اینجا با معرفی کتاب مفید Mastering VMware Horizon View 7 و بررسی آن شما را با این تکنولوژی بیشتر آشنا سازم و شما را از تجربه خود سهیم سازم.

کتاب نوشته دو نفر از متخصیص با سابقه در زمینه مجازی‌سازی و خصوصا مجازی‌سازی دسکتاپ است که علاوه بر این سابقه، تجربه کار در شرکت‌های بزرگ IT و طراحی و استقرار راهکارها در ابعاد بزرگ را دارند: Peter von Oven و Barry Coombs. کتاب در 12 فصل نوشته شده است و دسته‌بندی موضوعات و مطالب بخوبی انجام شده است. در فصل ابتدایی توضیحی از تاریخچه زیرساخت مجازی دسکتاپ یا Virtual Desktop Infrastructure بیان شده است و نسخه به نسخه تحولات ویرایش‌های مختلف راهکار VMware View بررسی شده است. بررسی تاریخچه سبب می‌شود تا خواننده درک بهتری از قابلیت‌ها و وضعیت کلی راهکار و بخش‌های اساسی متحول شده آن برسد و در ادامه به معماری و اجزای سیستم بخوبی مسلط شود.

بررسی معماری و اجزا براساس نسخه Horizon View 7 انجام شده است و کتاب در دومین فصل بیشتر به دنبال طرح مفاهیم و جایگاه بکارگیری هر بخش از راهکار است و در ادامه جزئیات فنی مختصری درباره آن بخش‌ها ارائه می‌دهد. پس از معرفی اجزای اساسی VMware Horizon راهکارهای جانبی Horizon و همچنین قابلیت‌های عرضه شده در این راهکار که برای محیط دسکتاپ طراحی شده است و در مدیریت بهینه کامپیوترهای دسکتاپ در ابعاد بزرگ و متوسط بکار می‌رود بررسی می‌گردد. البته انتظار می‌رفت تا قابلیت‌های راهکارهایی بمانند View Persona Management یا VMware User Environment Manager بخوبی و با جزئیات بیشتری مورد بررسی قرار گیرد ولی به معرفی و تشریح برخی قابلیت‌های آن اکتفا شده است. در ادامه این فصل تمایزات و ویژگی‌های هر 3 پرونکل Blast Extreme، PC Over IP (PCoIP) و RDP بخوبی تشریح شده است و این مقایسه به شما کمک خواهد کرد تا جایگاه و کارکرد هر یک را بخوبی در محیط یا پروژه تشخیص داده و با توجه به قابلیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پشتیبانی شده در این پروتکل‌ها به پیکربندی سبک تحویل ماشین‌های مجازی دسکتاپ اقدام کنید.

اگر بایستی طراحی و استقرار یک پروژه زیرساخت مجازی دسکتاپ مبتنی بر VMware Horizon را برعهده بگیرد فصل سوم این کتاب به شما کمک خواهد کرد تا با حرکتی فاز به فاز و گام به گام تمامی ملاحظات زیرساخت را رعایت کنید. در این فصل شما با مراحل و ابزارهای ارزیابی اولیه وضعیت موجود آشنا می‌شوید و سپس با درک بهتر از نیازها و الزامات محیط می‌توانید پروفایل عملکردی و کاربردی ماشین‌های مجازی کاربران را به بهترین سبک تعریف کنید. در اینجا نویسندگان کتاب تجربیات خودشان را در استقرار VMware Horizon View با شما به اشتراک گذاشته و از این رو می‌توانید با توجه به نمونه سناریوهای بیان شده، کاربردی‌ترین نمونه طرح برای استقرار اجزا، تخصیص بهینه امکانات سخت‌افزار گرافیک، نصب و ایجاد بهینه ماشین‌های مجازی مورد نیاز با توجه به منابع موجود و همچنین پشتیبانی و نگهداری آینده آن لحاظ کنید.

برخلاف بیشتر کتاب‌های IT که از همان ابتدا شما را به اصطلاح دست به آچار می‌کنند و بایستی مشغول نصب ماشین‌های مجازی و اجرای آن شوید در این کتاب تا فصل چهارم خبری از نصب و پیکربندی راهکار Horizon View به میان نمی‌آید. اما زمانی که پای نصب و پیکربندی به میان می‌آید تمامی الزامات، محیط آزمایشگاهی پیشتیبانی شده برای این کار و سایر تنظیمات اجزای وابسته به این راهکار مانند تنظیمات Active Directory و سیستم‌عامل در هر جز از راهکار به دقت تشریح می‌شود. پس از نصب تمامی اجزا و راهکارهای جانبی آن شما یک آزمایشگاه کوچک خواهید داشت که به آسانی می‌توانید هر ماشین مجازی دسکتاپ جدیدی را Provision کرده، به Pool اختصاص دهید و سپس کاربر مورد نظرتان را برای استفاده از آن ماشین اختصاص دهید. در فصل پنجم پا را فراتر خواهید گذاشت و با بکارگیری امکان TrueSSO یکپارچه‌سازی احراز هویت را در تمامی بخش‌های راهکار فراهم خواهید کرد تا یک کاربر با یکبار ورود امن (با استفاده از زیرساخت Certificate Authority) به طور مستقیم به سیستم‌عامل کامپیوتر دسکتاپ خود دسترسی یابد.

بهینه‌سازی سیستم‌عامل و سفارشی‌سازی ماشین‌های مجازی برای سرویس‌دهی به صورت دسکتاپ و نه یک سرور یکی دیگر از مسائلی است که در این کتاب به آن پرداخت شده است و در فصل ششم این موارد در زمینه سیستم‌عامل ویندوز و لینوکس تشریح شده است. در فصل هفتم، مسائل مرتبط با ایجاد استخر ماشین‌های مجازی یا همان Desktop Pool مطرح شده است و شما با ساختن استخرهای اختصاصی یا شناور که به‌طور دستی یا خودکار قابل تحویل و تولید هستند آشنا می‌شوید. در ادامه در فصل هشتم با قابلیت تحویل نرم‌افزار در راهکار View آشنا می‌شوید. در ابتدا مرور کلی بر معماری این سبک از ارائه نرم‌افزار ارائه شده است و سپس نصب و پیکربندی این کار مبتنی بر سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز بررسی شده است. در فصل نهم، تحویل ماشین دسکتاپ به کاربران به صورت اشتراکی بررسی شده است. در این سبک که Session-based Delivery نام دارد چگونگی تحویل ماشین به چند کاربر و تخصیص آن و همچنین سازوکارهای توزیع بار در این روش بررسی شده است. در جایی که محدودیت در منابع و انرژی تعریف شده است و سازمان بایستی به هزاران یا صدها ماشین مجازی فعال سرویس دهد این روش یکی از مزیت‌های اصلی زیرساخت مجازی دسکتاپ در مقایسه با روش‌های استقرار فیزیکی کامپیوتر محسوب می‌شود. در سه فصل آخر، جزئیاتی از تنظیمات کلاینت Horizon View Client در سیستم عامل‌های مختلف، دستگاه‌های موبایل و تبلت و همچنین Thin Client و Zero Client بیان می‌شود. انواع پروتکل‌های قابل استفاده، جزئیات استفاده از هر دستگاه با توجه به لایسنس خریداری شده و همچنین توضیحاتی درباره سخت‌افزار پشتیبانی شده با توجه به پروتکل‌های تحویل (Blast، PCoIP و RDP) تشریح می‌شود. در آخر، در فصل دوازدهم نکات رفع عیب راهکار و تشخیص اشکالات عملکردی در زمینه پردازش، فضای ذخیره‌سازی و شبکه بیان می‌شود.

جمع‌بندی

برخورداری از دانش مجازی‌سازی دسکتاپ با کمترین هزینه و زمان از طریق مطالعه این کتاب و پیاده‌سازی آن طبق اصول استاندارد معماری بیان شده تحقق دستاوردهای پروژه زیرساخت مجازی‌سازی دسکتاپ شما را با درجه بالایی تضمین خواهد کرد. بهتر است با بکار بستن توصیه‌ها و نکات ذکر شده در تک تک فصول این کتاب در زمینه کارکرد و چینش اجزای اساسی زیرساخت دسکتاپ پایداری و سرویس‌دهی بدون وقفه را پیش از اجرای پروژه مجازی‌سازی دسکتاپ و یا پس از آن با بهینه‌سازی گاه‌به‌گاه راهکار VMware Horizon View محقق کنید.