سرویس مانیتورینگ یا به عبارت صحیح همان نظارت و پایش سیستم ها نقشی بسزا در پیشبرد مدیریت چرخه حیات سرویس های فناوری ایفا می کند. برخلاف گذشته ها وظیفه این سرویس تنها به پایش شاخصه های عملکردی سرویس ختم نمی شود و مجموعه بزرگی از نقش ها را می تواند برعهده گیرد. از این جمله می توان به مدیریت تغییرات (Change Management)، مدیریت دارایی ها (Asset Management)، و مدیریت تطابق (Compliance Management) اشاره نمود. ناگفته پیداست محقق شدن زمینه درست تحقق هر یک از این امور تاثیر شگرفی در وضعیت مطلوب چرخه سرویس ایفا می نماید زیرا با زدودن موانع عملکردی و تعدیل به موقع منابع و تخصیص آن تناسب تقاضا و عملکرد را حفظ می نماید. در این بین بهره گیری از راهکاری که به بهترین شیوه این مهم را محقق سازد اهمیتی بس بزرگ دارد. این انتخاب راهکار درست است که تاثیر متمایزی بر نوع فرآیند کار و سنجش شاخصه ایفا می نماید و هر مقدار که از گستردگی و پیچیدگی بالاتری برخوردار باشد با عمق بیشتری می توان چرخه حیات سرویس را به جهت و میل مطلوب نزدیک ساخت.

کم نیستند راهکارهای نظارت و پایش که مدعای برخورداری از چنین سطح پیشرفتی را مطرح می کنند، اما در عمل خلف وعده نموده و شاهد قابلیت های اندک و نفایص بسیار آنها هستیم. آنچه بایستی به دقت مدنظر قرار گیرد سابقه فعالیت شرکت سازنده راهکار، بعد استقرار راهکار، نوع همکاری و تکنولوژی بکار رفته، تجربیات موفق، گستردگی تنوع مشتریان راهکار، برخورداری از خدمات پشتیبانی و عواملی این چنینی است. بدین شیوه میزان بالایی از هم ترازی در سطح فعالیت های ضروری و قابلیت های راهکار تامین می گردد.

 گستره نظارت و پایش باتوجه به لایه استقرار هر سرویس به طور متفاوتی طراحی و به خدمت گرفته می شود و در زمان پیاده سازی فرآیند نظارت و پایش سرویس ها بایستی به دقت به آن پرداخت. این تفاوت حاصل دیدگاه نقش محور بر خدمات IT است که با تخصصی سازی خدمات، سطح بالایی از امکانات در هر حوزه قابل دسترس قرار گیرد. برای مثال ابزارهای نظارتی که جهت پایش منایع پردازشی و تحلیل و گزارش گیری این منابع ایجاد می گردد و در کنار آن با عمق بخشیدن تا سطح جزئیات لایه سرویس ورود پیدا می کنند به طور خاص مهندسین سیستم ها (System Engineers) را قادر می سازد تا بخش اعظمی از پارامترها و شاخصه های عملکردی سرویس ها را تحت اشراف خود داشته باشند. و از جانبی ابزارهای نظارتی که خاص منابع شبکه و کنترل بر ادوات این لایه تولید شده اند با فراهم سازی تحلیل و روندها قدرت اجرایی مناسب را جهت تعدیل ساختارها و یا جریان های عبور داده جهت بهره برداری مهندسین شبکه (Network Engineers) مهیا می سازد. با درک درست این گستره و یکپارچه سازی این قابلیت های تخصصی در زیرمجموعه یک سرویس نظارت و پایش می توان به طور جامع و کامل به بهترین نحوه ممکن به ضرورت های نظارت و پایش مدیریت خدمات IT پاسخ داد.

در بدوع امر ضرورت های نظارت و پایش را تحلیل کنید و از تحلیل به راهکار برسید. این سوال ها بایستی جواب معینی داشته باشد: تعداد سرویس های پردازشی به چه تعداد هستند، شاخصه های سلامت عملکرد هر سرویس چیست، سرویس های وابسته به هر سرویس پردازشی کدامند، در سطح سرویس سیستم های پردازشی شاخصه های کلیدی کدامند، شاخصه های کلیدی در سطح سرویس نظیر زیرسیستم های سیستم عامل، وب سرویس، و یا پایگاه داده چه مطلوبیتی بایستی داشته باشند، تحلیل روندها و کیفیت عملکرد سرویس ها در چه بازه زمانی و چه نحوه انجام پذیرد. پرسیدن این سوالات به میزان زیادی موجب شناسایی وضعیت موجود و حرکت درست و با برنامه به وضعیت مطلوب آینده می شود.

تاکید درست بر خواست های فرآیند نظارت و پایش در ازای تمرکز برقابلیت های ارائه داده شده در یک راهکار خاص زمینه ای را فراهم می سازد تا اجزای فناوری را در قالب مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات با چیدمان اصولی و بنایی سازگار از سرویس های هم نظیر ایجاد نمائید و در جستجوی راهکار مطلوب درصد بالایی از هم‌راستایی فرآیند و تکنولوژی حاصل گردد و  موفقیت تسهیل شود. در این مسیر اگر از توان و زمان کافی برخوردارید شروع کار را با مستندسازی فرآیندهای نظارت و پایش و کنکاش در راهکارهای معتبر جهت متطابقت دادن خواست فرآیندها و استقرار در آن راهکارها محک زنید. با قدم گذاشتن در این مسیر درهای باز بسیاری به لحاظ ضرورت های نظارت و پایش بر روی شما گشوده خواهد شد و به تناسب بدیل های مناسب را انتخاب و هر یک را در جای درست خود استقرار خواهید داد.